Spina bifida (open rug)

Wat is spina bifida?

Spina bifida is een geboortedefect aan de ruggengraat, ook wel open rug genoemd. Het komt voor wanneer de neutrale buis of foetale ruggengraat van een baby niet helemaal sluit tijdens de zwangerschap. Indien de neutrale buis niet sluit, vormen de botten van de ruggengraat niet zoals het hoort. Hierdoor kunnen de botten het ruggenmerg niet goed beschermen. Spina bifida kan voorkomen op elke plek van de ruggengraat. Vaak leidt het tot schade aan het ruggenmerg en de omliggende zenuwen.

Signalen en symptomen van een open rug

Spina bifida kan zowel lichamelijke als intellectuele beperkingen veroorzaken. De beperkingen kunnen variëren van mild tot ernstig. Hoe ernstig de beperking is, hangt af van de omvang en opening in de ruggengraat. Ook heeft de ernst te maken met de mate waarin het ruggenmerg en de zenuwen zijn aangetast.

Enkele veel voorkomende symptomen:

• Moeite met of het niet kunnen bewegen van de benen door zwakte of verlamming door schade aan het ruggenmerg en zenuwen
• Problemen met het ophouden van ontlasting en urine
• Huidproblemen
• Orthopedische zorgen
• Leerbeperkingen
• Concentratieproblemen
• Andere neurologische complicaties.

Hoe wordt spina bifida vastgesteld?

Spina bifida wordt vaak vastgesteld tijdens de zwangerschap. Dit kan met een ultrasound, een een vruchtwaterpunctie (amniocentese) of met de AFP (alfa-foetoproteïne). Vaak vindt de diagnose plaats in de 16e tot 18e week van de zwangerschap. Is de opening in de ruggengraat erg klein? Dan kan de aandoening pas bij de geboorte zichtbaar worden.

Fysiotherapie bij spina bifida

Fysiotherapie is belangrijk voor iedereen waarbij spina bifida is vastgesteld. Het ondersteunt namelijk bij het mobiel blijven in alle fasen van het leven met als doel om zo goed mogelijk te kunnen functioneren. Bovendien zal de fysiotherapeut met andere gezondheidszorgprofessionals samenwerken. Denk hierbij aan een orthopeed of ergotherapeut. Op deze kunnen ieders individuele behoeftes aangepakt worden, terwijl de behandelprioriteiten verschuiven. Ook zal de fysiotherapeut de ontwikkeling van de aandoening in kaart brengen. Evenals de functies en mogelijkheden.

Fysiotherapie kan op verschillende plaatsen worden aangeboden, waaronder het ziekenhuis, thuis, op school of in de praktijk voor fysiotherapie.

(Kinder)fysiotherapie richt zich onder andere op:

• Voorlichting en advies
• Houding
• Ontwikkeling van kracht-, beweging- en evenwichtsvaardigheden
• Overleg met school
• Aanbevelingen over de juiste apparatuur, zoals braces, rollators en rolstoelen om de functionele mobiliteit te vergroten
• Het voorkomen van mogelijke andere problemen, zoals obesitas