Osgood-Schlatter

Osgood-Schlatter is een aandoening die pijn en irritatie veroorzaakt aan de onderkant van de knie. De naam komt van twee artsen die de aandoening in 1903 hebben omschreven: Dr. Robert Osgood en Dr. Carl Schlatter.

Hoe ontstaat Osgood-Schlatter?

Bij Osgood-Schlatter is de plek waar de bovenbeenspier vastzit aan het bot van het onderbeen overbelast en/of geïrriteerd. Deze zwelling onder de knie bestaat bij kinderen uit kraakbeen en is nog niet volgroeid zoals bij een volwassene. Activiteiten zoals rennen en springen kunnen bij kinderen met Osgood-Schlatter leiden tot micro letsel in de pees of het kraakbeen. Dit kan zorgen voor zwelling en pijn aan de voorzijde van de knie.

Bij welke kinderen komt deze pijn het meeste voor?

Osgood-Schlatter komt vooral voor bij:

• Jongens tussen de 10 en 16 jaar: Osgood-Schlatter komt veel vaker bij jongens dan bij meisjes. Maar aangezien meisjes tegenwoordig ook steeds vaker fanatiek sporten, nemen ook in deze groep het aantal diagnoses toe.
• Groeispurt: tijdens de groeispurt is er meer spanning op de pees en het kraakbeen, waardoor ze kwetsbarder zijn voor overbelasting.
• Sporten met veel sprinten: sporten zoals volleybal of voetbal, met veel snelle bewegingen, verhogen de kans op klachten.
• Actieve kinderen: activiteiten die veel druk op de knieën leggen, zoals skiën of dansen, kunnen het risico op Osgood-Schlatter verhogen.

De symptomen van Osgood-Schlatter

Osgood-Schlatter is een pijnlijke plek vlak onder de knie op het scheenbeen met veelal een zwelling (welke soms warm is). De symptomen zijn:

• Drukpijn aan de voorzijde van de knie
• Pijn bij traplopen en hurken
• Pijn die ontstaat tijdens of na inspanning
• Pijn bij het strekken van het been tegen weerstand
• Lokale verdikking en een ontstekingsreactie (warmte en roodheid)

Activiteiten zoals rennen, springen en traplopen kunnen de pijn van Osgood-Schlatter verergeren. Vaak zakt de pijn enkele uren na het sporten.

Het verloop van Osgood-Schlatter

Osgood-Schlatter is een self-limiting aandoening. Dit betekent dat het kind, door de pijn, de knie vanzelf minder belast. Als de knie te veel wordt belast, kunnen de klachten verergeren.

Soms duren deze klachten enkele maanden, maar het kan tot enkele jaren duren. Rond het 17e levensjaar sluit de groeischijf zich volledig, waardoor de klachten over het algemeen vanzelf verdwijnen.

In sommige gevallen kan er na verdwijning van de pijnklachten nog zwelling onder de knie blijven zitten. Meestal is dit niet erg, maar als de zwelling echter hinderlijk is of niet verdwijnt, kan het in zeldzame gevallen nodig zijn om de zwelling (botwoekering) operatief te verwijderen.

Wel of niet sporten met Osgood-Schlatter?

Het advies is om bij Osgood Schlatter de activiteiten van het kind aan te passen of zelfs even helemaal te stoppen. Vooral springen en rennen zullen beperkt moeten worden, om de blessure tot rust te kunnen laten komen. Binnen enkele weken tot maanden nemen de klachten vaak af, waardoor het sporten weer rustig opgepakt kan worden.

Kinderfysiotherapie bij Osgood-Schlatter

De fysiotherapeut geeft informatie over het zo goed mogelijk belasten van de knie en het eventueel behandelen ervan. De ontsteking in de peesaanhechting zal afnemen door het tijdelijk verminderen van de belasting op de knie. Binnen 6 tot 8 weken nemen de klachten meestal af. Door gerichte oefeningen van de fysiotherapeut wordt de kracht van de pees en de bijbehorende bovenbeenspieren weer opgebouwd. Dit om het risico op het terugkeren van de klachten te verminderen.

De behandeling kan bestaan uit:

• Tapen (soms)
• Huiswerkoefeningen
• Sport specifiek opbouwen van de belasting op de knie
• Versterken van de bovenbeenspieren (en de gehele bewegingsketen)
• Stabiliteitsoefeningen

Behandelperiode

Een behandelperiode van Osgood-Schlatter kan er als volgt uit zien:

1. Pijnlijke activiteiten stoppen: in de eerste 2 maanden alle pijnlijke activiteiten staken en dit eventueel met 1 of 2 maanden verlengen, afhankelijk van de mate van de klachten. Tijdens deze fase kan er wel gezwommen worden en kan er aandacht worden besteed aan (romp) stabiliteitsoefeningen.
2. Opbouw van belasting: hierna kan de belasting weer rustig opgebouwd worden waarbij er rekening gehouden dient te worden tussen de belasting en belastbaarheid van de knie. Ook fietsen en schoolgym, dagelijkse activiteiten, moeten goed gedoseerd worden. Hierbij geeft een kinderfysiotherapeut advies.
3. Specifieke training: in de laatste fase wordt de specifieke training hervat zoals sprinten, schieten en springen. Deze fase kan gestart worden wanneer de duurbelasting geen pijnklachten meer veroorzaakt.